XII Международная независимая литературная Премия «Глаголица»

Проза на татарском языке
Категория от 14 до 17 лет
Әкиятләр

Йолдызларны кабызган яктырткыч бөҗәк

Бик күптәннән, күк йөзен һәрвакыт куе, күз күремәс караңгылык уратып алган дөньяда, Очкын исемле кечкенә генә бер яктырткыч бөҗәк яшәгән. Ул яктыра белгән бөҗәкләрнең берсе булган, ләкин аның уты көчсез икән. Башка барлык яктырткыч бөҗәкләр үз юлларын яктыртып, биектә очканнар. Алар Очкынны сәер һәм файдасыз дип санаганнар. «Син үзеңнең кечкенә утың белән нәрсә эшли аласың?»- дип мыскыл иткәннәр. «Син беркайчан да караңгылыкны куып чыгара алмаячаксың!”,- дип тиргәгәннәр.

Очкын бик моңа бик кәефсезләнгән, моңсуланган, ләкин бирешмәгән. Ул хәтта дөньяда иң кечкенә яктылык та нәрсәнедер үзгәртә алачагына ышанган. Ул көннәрен дөньяның иң караңгы почмаклары буйлап очып, адашканнарның сукмакларын яктыртып үткәргән.

Бервакыт ул иң биек тау башында урнашкан Йолдызлар күле турындагы риваятьне ишеткән. Күлгә иң чиста яктылыкны алып килсәң, күктәге йолдызларны кабызырга мөмкин икән, ди.

Очкын утының мондый биек тауга менәр өчен бик зәгыйфь икәнен аңлаган, шулай да үзен сынап карарга булган. Ул, давылларны һәм салкыннарны җиңеп, көне-төне туктаусыз очкан. Аның уты сүнәр дәрәҗәгә җитте, ләкин ул хыялын исенә төшергән, бирешмәгән һәм юлын дәвам иткән.

Йолдызлы күлгә килеп җиткәндә, ул шулкадәр арган булган инде.

«Мин берни дә эшли алмаячакмын», — дип уйлаган өметсезлек белән Очкын. Кинәт ул әкрен генә: «Бирешмә! Иң кечкенә яктылыкның да әһәмияте, кирәге бар”,- дигән дәртләндергеч сүзләр ишеткән.

Бу — Очкын юлда ярдәм иткәннәрнең тавышы икән. Аларның рәхмәтләре аның йөрәген яңа көч белән тутырган. Очкын үзенең бөтен көчен, яктылыгын җыйган һәм кечкенә генә утын Йолдызлар күленә юнәлткән.

Һәм могҗиза булган! Очкын уты, кечкенә булса да, дөнья күргән иң саф яктылык булып чыккан. Ул күл өстенә төшкән, һәм миллионнарча якты очкыннар таралган. Бу очкыннар күккә күтәрелеп йолдызларга әверелгән!

Шул вакыттан бирле куркыныч караңгылык юкка чыккан. Йолдызлар сәяхәтчеләргә юлны яктыртканнар, ялгызларга өмет бүләк иткәннәр. Иң кечкенә һәм сизелми торган яктылыкның бөтен бер галәмне кабызып җибәрергә сәләтле икәнлеген һәркемгә сөйләгәннәр.

Безнең батыр бөҗәгебезнең иң кечкенә һәм иң чиста яктысы күктәге һәр йолдызда мәңгегә калган, ди.

Ромашка

Бер бакчада ромашка үскән. Ул зур ак таҗлы, сары йөрәкле, сырлап ясалган яшел яфраклы булган. Һәркем аның матурлыгына сокланган. Кошлар аңа җырлар җырлаган, бал кортлары нектар җыйган, яңгырлар аңа су сипкән, ә кояш җылыткан.

Ромашка да кешеләр күңеленә хуш килерлек булып үскән. Менә җәй үткән. Салкын җилләр исә башлаган, кошлар җылы якларга очып киткән, агачлар сары яфракларын коя башлаган. Тик ромашка гына һаман да шундый ук ак һәм матур килеш икән.

Беркөнне төнлә көчле төньяк җиле исеп үткән, җирдә бәс барлыкка килгән. Чәчәкнең язмышы да хәл ителгән кебек булган. Әмма күрше йортта яшәүче балалар ромашканы коткарырга уйлаганнар. Алар аны чүлмәккә утыртканнар, җылы өйгә алып кайтканнар. Кайгыртканнар, көне буе яныннан китмәгәннәр.

Яхшылыклары һәм назлары өчен рәхмәт йөзеннән, ромашка үзенең матурлыгы белән бөтен кешене сөендереп, кыш буе чәчәк аткан. Мәхәббәт, кайгырту, игътибар бик зур көчкә ия шул!

Биктагирова Чулпан Василовна
Страна: Россия
Город: Мамадыш